สุนัขหายใจหอบ เหนื่อยง่าย อย่าเพิกเฉย อาจเป็นสัญญาณของโรคหัวใจ

อาการหอบ หมายถึง อาการที่สุนัขหายใจถี่กว่าปกติ โดยปกติเราสามารถเห็นอาการหอบของสุนัขได้บ่อยๆ เช่น หลังจากวิ่งเล่นออกกำลังกาย หลังจากเห่า หรือในสภาพอากาศร้อน โดยเมื่อสุนัขได้พักสักครู่หรือหลีกเลี่ยงสภาพอากาศร้อน อาการหอบก็จะหายไปเอง โดยที่สุนัขไม่ได้มีความผิดปกติอะไร แต่หากว่าอาการหอบเหล่านี้ไม่หายไป แล้วรู้สึกผิดสังเกต เราจะทำอย่างไร มาทำความรู้จักกับอาการหอบกันค่ะ

เราสามารถสังเกตอาการหอบได้จาก การหายใจ โดยดูจากการเคลื่อนไหวของผนังช่องอก เมื่อสุนัขหายใจเข้า ผนังช่องอกจะยกขึ้น เมื่อสุนัขหายใจออกผนังช่องอกจะขยับลงมา การหายใจ 1 ครั้ง หมายถึง การหายใจเข้า 1 ครั้งและหายใจออก 1 ครั้ง โดยปกติในระยะพัก เช่น นอนหลับ พักผ่อน สุนัขจะมีอัตราการหายใจไม่เกิน 30 ครั้งต่อนาที หากมีอัตราการหายใจมากกว่านั้น อาจจะมีความผิดปกติเกิดขึ้น อ่านเพิ่มเติม อัตราการหายใจ บอกอะไรได้มากกว่าที่คิด

สาเหตุของอาการหอบ แบ่งได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คืออาการหอบที่เกิดจากโรคหัวใจและระบบหายใจ และอาการหอบที่เกิดจากภาวะอื่นๆ

1. อาการหอบที่เกิดจากโรคหัวใจและระบบหายใจ อาการหอบประเภทนี้เกิดจาก การที่สุนัขเป็นโรคหัวใจหรือโรคระบบหายใจ เช่น โรคลิ้นหัวใจเสื่อม หรือโรคกล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง จนถึงขั้นที่มีภาวะหัวใจล้มเหลวมีน้ำท่วมปอด โรคปอดอักเสบติดเชื้อ โรคเนื้องอกในปอด หรือภาวะมีน้ำในช่องอก ทำให้พื้นที่ปอดที่มีหน้าที่แลกเปลี่ยนก๊าซออกซิเจนลดลง ร่างกายจึงต้องปรับตัวโดยการหายใจเร็วขึ้น ถี่ขึ้น เพื่อให้มีออกซิเจนไปเลี้ยงร่างกายได้อย่างพอเพียง สังเกตได้ว่า อาการหอบประเภทนี้ แม้ว่าสุนัขจะได้พักแล้ว อาการหอบก็จะยังไม่หายไป

2. อาการหอบที่เกิดจากภาวะอื่นๆ เช่น

• สภาพอากาศร้อน ร่างกายสุนัขจะพยายามระบายความร้อนออกมาทางปาก จึงทำให้สุนัขหายใจหอบ
• ภาวะมีไข้ ร่างกายสุนัขมีอุณหภูมิสูงขึ้น ร่างกายสุนัขจะพยายามระบายความร้อนออกมาทางปาก จึงทำให้สุนัขหายใจถี่ขึ้นเช่นกัน
• ความเจ็บปวด เช่น หากสุนัขมีอาการปวดขา ปวดหลัง ปวดท้อง หรือปวดแผล เมื่อมีความเจ็บปวดเกิดขึ้น ก็ทำให้สุนัขมีอาการหอบได้เช่นกัน
• ภาวะเลือดจาง คือภาวะที่ร่างกายสุนัขมีเม็ดเลือดแดงต่ำ เม็ดเลือดแดงเป็นตัวช่วยในการแลกเปลี่ยนก๊าซออกซิเจนในร่างกาย เมื่อร่างกายมีเม็ดเลือดแดงน้อยลง การแลกเปลี่ยนก๊าซออกซิเจนน้อยลง ก็อาจทำให้สุนัขมีอาการหอบได้
• ภาวะเลือดเป็นกรด เมื่อร่างกายสุนัขมีภาวะเลือดเป็นกรด โดยมักจะพบในภาวะไตวาย ร่างกายพยายามปรับตัวลดความเป็นกรด ก็อาจทำให้สุนัขมีอาการหายใจหอบได้
• ภาวะท้องขยายใหญ่กว่าปกติ อาจเกิดจากภาวะอ้วน หรือมีอวัยวะภายในช่องท้องโต หรือมีน้ำในช่องท้อง การเกิดภาวะช่องท้องขยายใหญ่ทำให้เกิดการแน่นท้อง และอาจดันไปยังช่องอก ทำให้ปอดขยายตัวได้ไม่ดี และทำให้มีอาการหายใจหอบได้

จะเห็นได้ว่าอาการหอบเกิดได้จากหลายสาเหตุ และสาเหตุที่มักพบได้บ่อยก็คืออาการหอบที่เกิดจากโรคหัวใจ โดยสุนัขที่เป็นโรคหัวใจมักมีอาการหอบและเหนื่อยง่าย โดยเฉพาะโรคหัวใจระยะท้าย ที่มีภาวะหัวใจล้มเหลว นอกจากจะมีอาการหอบ เหนื่อยง่ายแล้ว มักมีอาการไอร่วมด้วย

สุนัขที่เป็นโรคหัวใจในระยะแรก มักไม่แสดงอาการให้เห็น อาการไอที่เกิดจากโรคหัวใจ ส่วนใหญ่มักพบในสุนัขมีภาวะหัวใจโตและมีภาวะหัวใจล้มเหลวร่วมด้วย ในสุนัขพันธุ์เล็กช่วงกลางวัยถึงสูงวัย มักพบว่าเป็นโรคลิ้นหัวใจเสื่อม ในสุนัขพันธุ์ใหญ่ มักพบว่าเป็น โรคกล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง ส่งผลให้หัวใจมีขนาดโตขึ้น ไปกดทับหลอดลมบริเวณขั้วปอด ซึ่งไปกระตุ้นตัวรับทำให้เกิดอาการไอได้ หากสุนัขมีภาวะหัวใจล้มเหลว กล่าวคือมีน้ำท่วมปอด จะมีการคั่งของหลอดเลือดดำที่ปอด และกระตุ้นตัวรับในปอด (juxtapulmonary receptors) ทำให้เกิดหลอดลมฝอยหดตัวและเพิ่มสิ่งคัดหลั่งในระบบหายใจ ผลทำให้เกิดการกระตุ้นอาการไอ และอาจมีอาการขากหลังจากไอร่วมด้วย

อาการหอบในสุนัข เกิดขึ้นจากหลายสาเหตุ หากสังเกตได้ว่าสุนัขมีอาการหอบ หายใจเร็วผิดปกติโดยสังเกตการหายใจในระยะพัก เกิน 30 ครั้งต่อนาที โดยมีอาการเหล่านี้ร่วมด้วย ช่วงการหายใจสั้น เงยคออ้าปากหายใจ ไม่ยอมล้มตัวลงนอน เยื่อเมือกซีด เหงือกซีด ลิ้นซีด เป็นลม ไม่มีแรงเดิน ท้องกาง อาการไอเรื้อรัง หรือไอขาก หากมีอาการอย่างใดอย่างหนึ่ง หรือหลายอย่างที่กล่าวมาแล้วร่วมกัน แนะนำควรรีบพาสุนัขไปพบสัตวแพทย์ เพื่อที่คุณหมอจะได้วินิจฉัยและรักษาได้ทันท่วงทีค่ะ

เอกสารอ้างอิง

1. Hsieh, B.M., Beets, A.K. Coughing in small animal patients. 2019. Frontiers in veterianary science. 6:513.

2. Sullivan, M.L., Client information: Tachypnea, dyspnea, and respiratory distress. In: Ettinger, S.J., Feldman, E.C., Cote, E., 2017. Textbook of Veterinary Internal Medicine. 8thEdition. Missouri, Elsevier.

ตรวจความเสี่ยงของภาวะโรคหัวใจที่ https://bit.ly/YPH_Quiz
ค้นหาโรงพยาบาลสัตว์หรือศูนย์โรคหัวใจใกล้บ้านที่ https://bit.ly/YPH_Clinicsearch และสามารถดาวน์โหลด Heart2Heart App เพื่อช่วยในการนับและบันทึกอัตราการหายใจได้แล้วทั้งทาง Google Play และ Apple Store และดูขั้นตอนการใช้งานได้ที่ สุนัขของเราเป็นโรคหัวใจไหมนะ? มาดูวิธีเช็กด้วยตัวเองง่าย ๆ พร้อมตัวช่วยที่จะทำให้เจ้าของสังเกตได้สะดวกขึ้น “โรคหัวใจสุนัข รู้ทันได้ แค่หมั่นสังเกตอาการให้ชัวร์”